Raymond Carver, 20. yüzyıl Amerikan öykücülüğünün önde gelen isimlerinden. Kısa bir roman taslağı bulunsa da, düzyazıda öyküden şaşmayan ender yazarlardan. “Kirli gerçekçilik” akımının parçası sayılan eserlerinde hayatın, aşkın, ebeveynliğin, kısaca insan olmanın gündelik yanlarını yalın bir dille anlatıyor. Adının edebiyat kanonuna yazılmasını sağlayan editörü Gordon Lish’le tartışmalı ilişkisi ve öykülerinin esin kaynağı olduğu efsanevi Robert Altman ile Alejandro G. Iñárritu filmleriyle de anılan Carver’la ilk defa tanışacak okurlara yazarın öykü külliyatına şu sırayla başlamalarını öneriyoruz:
Carver’ın en bilinen, ayrıca en tartışmalı kitabı. Tartışma sebebi, editörü Lish’in kitaba, başta adı olmak üzere (özgün adı Beginners, yani “Acemiler”di) yoğun bir şekilde müdahale etmesi. Editörün görev tanımından yazarın söz hakkına birçok tartışmaya yol açması bir yana, Aşk Konuştuğumuzda Ne Konuşuruz’un Carver’ın en önemli kitabı sayıldığı su götürmez. Yazarla yeni tanışacakların Iñarritu’nun Birdman’inde tiyatro sahnesine aktarılan ve Haruki Murakami’nin bir kitabının adına esin kaynağı olan bu eserle başlamalarını öneriyoruz.
İkinci sırada Fil mi yoksa Katedral mi yer almalı, epey kararsız kaldık. Zira her iki kitap da birbirinden çarpıcı öyküler barındırıyor. Ama Aşk Konuştuğumuzda Ne Konuşuruz’dan sonra yazara devam etmek isteyenler, yazarın son kitabına geçmeden önce Katedral’e uğramalı. Başta “İyi, Küçük Bir Şey” olmak üzere “Katedral”, “Kompartıman” gibi öykülerle bu kitap tüylerinizi ürpertecek, gözlerinizi yaşartacak.
Aslında Fil, Carver’la ilgili listelerde en üst sıralarda yer alan bir kitap değil. Ama son öykülerini içeren bu derleme bizce yazarın ustalık eseri. Yaşasaydı daha ne kadar önemli eserler vereceğinin bir göstergesi. Yazarın önceki eserleriyle haşır neşir olanların bu kitaptan daha büyük keyif alacağı düşüncesiyle üçüncü sırada yer alıyor. John Cheever’dan sonra “Amerika’nın Çehov’u” olarak anılan Carver’ın Fil’de ayrıca Anton Çehov’un son günlerini ve eşi Olga Knipper’la ilişkisini konu alan bir öyküsü de bulunuyor.
Yazarın son kitabından ilk kitabına geçiyoruz. Lütfen Sessiz Olur musun, Lütfen? Carver’ın deyimiyle “Kötü Raymond” günlerinde, yazarın alkolizmle boğuşurken yazdığı öykülerden oluşuyor. Yazarın Lish’le ilişkisi başlamadan önce yazdığı ve minimalist edebiyatın temel taşlarından sayılan bu kitabı özellikle Aşk Konuştuğumuzda Ne Konuşuruz’la kıyaslayarak okumanızı öneririz.
Azgın Mevsimler, Carver’ın yukarıdaki kitaplarının dışında kalan öykülerden oluşan bir derleme. Yazarın hem erken dönem öykülerini hem de tamamlanmamış romanı Augustine Defterleri’nden bir kesti içeriyor. Farklı kitap ve dergilerde yayımlanmış öyküleri bir araya getirdiği için kitap, Carver öykü külliyatının son halkası niteliğinde, dolayısıyla da ancak diğer kitapları okuduktan sonra yazara hâlâ doyamayanlara, son bir tat niyetine öneriyoruz.
Hamiş:
Yukarıdaki, Carver’ın öykü külliyatının bir listesi. Ama yazarın tüm külliyatında bunlardan başka bir şiir, bir de deneme kitabı oluşturuyor. Yazarın tüm kitaplarını okumak isteyenler ya da sadece şiir sevenler, Bilmezsiniz Aşk Nedir’e de göz atabilirler. Carver’ın denemeleri ise önümüzdeki yıllarda yayımlanacak.
Whatsapp ile paylaş
Facebook ile paylaş
Twitter ile paylaş
.png)
.png)
