KRALİÇE ELİZABET

Londra, 12 Aralık 1936

Bugün gazeteler İngiliz veliahtlığına küçük Prenses Elizabet’in intihap edildiğini yazıyor. Bu çocuk doğduğu zaman İngilizler sevinçten coşmuş, kendinden geçmişti. Niçin? Sırf bir isim etrafından toplanan efsanelerin tesirinden.

İngilizler kudret devirlerini on altıncı asırda Elizabet ismini taşıyan bir kraliçenin şahsiyetiyle karıştırırlar. Deniz hâkimiyetleri bu tarihte İspanyolların “namağlup Armada”sını batırmakla başlar. Gerçi İspanyol filosunu Manş Denizi’nin fırtınası batırmıştı; fakat bu tarafı İngilizler pek karıştırmak istemezler, sadece bunu İngiliz filosunun zaferi ve Kraliçe Elizabet’in marifeti telakki ederler. İlim sahasında Bakon[1] edebiyat sahasında Şekspir ve muasırları, keşif seyahatlerinde dünyanın dört bucağına dağılan namdar kâşifleri vardır. Bunun için bu isim muvaffakiyet, şeref ve uğurla anılır. Bunun için küçük Prenses Elizabet doğunca İngiltere’de bir kehanet havası esti. En aklı başında adamlar bile dediler ki:

“Prenses Elizabet kraliçe olacak. Niçin olsun? Prens dö Gal kral olacak, evlenirse ve çocuğu olursa...”

“Prens dö Gal’in tahtta gözü yok. O, mutlak terk-i saltanat eder. Kardeşi Dük d’York hükümdar olur. Büyük evladı Elizabet de ondan sonra kraliçe olur.”

Bugün gazeteleri okurken o zamanki kehanetlerle ne kadar eğlendiğimi düşündüm. Ve, “Acaba,” dedim, “büyük vakalarda halkın arzusu ve kehanetleri ne dereceye kadar bir rol oynuyor? Yoksa sahiden halkın sesi hakkın sesi mi?”

(23 Aralık 1936, no: 198, s.13.)

[1] Francis Bacon (1561-1626) İngiliz filozof, bilimadamı, hukukçu, siyasetçi ve yazar. (Y.N.)